Inkluzywne upamiętnienie ofiar Holokaustu w Głodnie

Program wydarzenia

W listopadzie zespół Fundacji Zapomniane wraz z lokalnymi partnerami przeprowadził zielone upamiętnienie grobu i leśnej kryjówki w miejscowości Głodno (gmina Łaziska). Dzięki współpracy z architektką (dla) krajobrazu Natalią Budnik oznaczyliśmy lokalizację ziemianki/pochówku za pomocą roślin tak, aby wpisywało się w lokalny krajobraz. W lesie w pobliżu Głodna i Niedźwiady Małej istniało co najmniej kilka kryjówek, w których próbowali przetrwać Zagładę zarówno Żydzi z okolicznych miasteczek, jak i tacy, którzy trafili tu z daleka. Wedle posiadanych przez nas informacji w kryjówce, którą upamiętniliśmy wraz ze społecznością lokalną 14 listopada 2024 r., ukrywali się uciekinierzy i uciekinierki z getta w Opolu Lubelskim. Kryjówka została odkryta prawdopodobnie wiosną 1943 roku, w trakcie niemieckiej obławy, a ukrywający się w niej 10 osób, wśród nich kobiety i mężczyźni, w tym matka z dorosłą córką zostali zamordowani i zakopani tuż obok miejsca, które miało być ich schronieniem.

Uroczystość upamiętniająca w Głodnie była zwieńczeniem kilkuletniej współpracy ze społecznością lokalną. W 2020 roku spotkaliśmy się z Wójtem Gminy Łaziska oraz z przedstawicielami nadleśnictwa, z którymi rozmawialiśmy o upamiętnieniu tej lokalizacji i nawiązaliśmy współpracę. Władze lokalne, jak i nadleśnictwo były włączone i zaangażowane cały proces przygotowawczy i koncepcyjny projektu upamiętnienia.
W 2021 roku prowadziliśmy warsztaty z międzypokoleniową grupą mieszkańców Łazisk w Gminnej Bibliotece i Domu Kultury w Łaziskach, z którymi wykonaliśmy drewniany znacznik. W tym roku tuż przed uroczystością ponownie i w tym samym miejscu spotkaliśmy się z mieszkańcami Łazisk, wśród nich były osoby pamiętające spotkanie z przed trzech lat.

14 listopada 2024 roku podczas uroczystości odsłonięcia pomnika/nagrobka wraz ze społecznością lokalną upamiętniliśmy 10 osób narodowości żydowskiej. W uroczystości wzięli udział mieszkańcy, młodzież i nauczyciele z czterech okolicznych szkół, przedstawiciele instytucji, władz lokalnych i regionalnych oraz duchowieństwa rabin, biskup i ksiądz proboszcz Łazisk, przedstawiciele Ochotniczej straży pożarnej.

Pomnik, który po jednej stronie stanowi macewę, a po drugiej tablicę historyczną został zaprojektowany przez architekta Piotra Michalewicza z Fundacji Formy Wspólne.