Nasze
Wydarzenia
-
19 wrześniaDyskusja publiczna nr 3 w miejscu pamięci Holokaustu
Ostatnie wydarzenie z cyklu „Miejsca Pamięci” w Marom odbyło się 19 września 2025 roku i poświęcone było pamięci o Holokauście w Budapeszcie poprzez spacer z przewodnikiem, zwiedzanie wystawy i dyskusję publiczną. Uczestnicy odwiedzili Mur Pamięci Getta oraz Galerię 2B, gdzie kuratorka Zsófia Farkas zaprezentowała wystawę „1945 – Którędy naprzód?”, odzwierciedlającą pierwsze kroki odbudowy życia żydowskiego po Holokauście. Program sprzyjał dialogowi i refleksji nad tym, jak pamięć jest zachowywana i reinterpretowana w krajobrazie kulturowym miasta.
-
18 i 20 września 2025 r.Wizyta i seminarium w Tallinnie: Upamiętnianie dziedzictwa żydowskiego i pamięci o Zagładzie w regionie bałtyckim
18 września 2025 roku uczestnicy zgromadzili się w byłym więzieniu Patarei w Tallinie, aby uczcić pamięć ofiar Holokaustu, odwiedzając miejsca pamięci i biorąc udział w ceremonii zniczowej i kamieniami. Dwa dni później Muzeum Żydowskie w Estonii zorganizowało międzynarodowe seminarium poświęcone cyfrowym narzędziom ochrony dziedzictwa żydowskiego w krajach bałtyckich i Polsce, w którym wzięli udział edukatorzy, muzealnicy i przedstawiciele społeczności. Prelegenci przedstawili kluczowe zasoby internetowe, takie jak Wirtualny Sztetl, Atlas Holokaustu Litwy, oraz inne inicjatywy cyfrowe wspierające pamięć i edukację.
Tallinn, Estonia
-
23 czerwca, 2025(Nie)pamięć i psychologiczne pułapki osądu
23 czerwca 2025 roku we Wrocławiu odbyły się warsztaty „(Nie)pamięć i psychologiczne pułapki osądu”, organizowane przez Fundację Urban Memory i Fundację EkoRozwój w ramach projektu ReActMem. Uczestnicy – edukatorzy, aktywiści i studenci – wspólnie zgłębiali, jak pamięć, stereotypy i błędy poznawcze wpływają na nasze postrzeganie świata. Program łączył wiedzę psychologiczną z lokalnymi przykładami (nie)pamięci oraz dialogiem inspirowanym metodą Centrum Nansena.
-
12 czerwca 2025Seminarium na temat cmentarzy żydowskich w Lublinie
12 czerwca 2025 roku w Lublinie odbyło się seminarium poświęcone Nowemu Cmentarzowi Żydowskiemu, obejmujące spacer edukacyjny oraz spotkanie eksperckie w Instytucie Europy Środkowej. Wydarzenie zgromadziło przedstawicieli instytucji publicznych, naukowców i aktywistów zajmujących się ochroną dziedzictwa żydowskiego. Celem spotkania było zapoczątkowanie działań na rzecz przywrócenia pamięci i ochrony zaniedbanej części nekropolii.
-
12-13 czerwca 2025Szkolenie na temat negacji i zniekształcania Holokaustu
W dniach 12–13 czerwca 2025 r. w Krakowie odbyło się szkolenie dla edukatorów, urzędników miejskich i aktywistów na temat reagowania na zaprzeczanie i zniekształcanie Holokaustu. Warsztaty skupiły się na rozwijaniu kompetencji w zakresie komunikacji asertywnej, dialogu i przeciwdziałania polaryzacji.
-
1 czerwca 2025LABA Tikkun Shavuot 2025 – Night of Change
Program wydarzenia połączył tradycję nocnego studiowania święta Szawuot z nowoczesną sztuką i aktywnym udziałem publiczności. W historycznej Casa Adret artyści LABA zaprezentowali powstające prace inspirowane żydowską tożsamością, pamięcią i przemianą. Wydarzenie angażowało uczestników jeszcze przed jego rozpoczęciem, tworząc przestrzeń dialogu i współtworzenia.
-
21 maja 2025Gwarna – warsztat ekspercki: jak projektować miejsce pamięci?
21 maja 2025 r. we Wrocławiu odbyło się wyjątkowe spotkanie poświęcone projektowaniu miejsc pamięci. Podczas tego jednodniowego wydarzenia eksperci z różnych dziedzin i dyscyplin z Wrocławia i Warszawy, studenci i aktywiści spotkali się, aby wspólnie zastanowić się, jak - na przykładzie cmentarza żydowskiego przy ul. Gwarnej - odpowiedzialnie kształtować przestrzeń upamiętniającą kłopotliwe dziedzictwo.
Wrocław
-
14 maja 2025Inkluzywne upamiętnienie dwóch żydowskich dziewczynek w Przegalinach Małych
14 maja 2025 r. Fundacja Zapomniane zorganizowała uroczystość upamiętniającą we wsi Przegaliny Małe, położonej w gminie Komarówka Podlaska. Wydarzenie poświęcone było pamięci dwóch żydowskich dziewcząt, które zostały zamordowane podczas Holokaustu i pochowane w pobliskim lesie.
Komarówka Podlaska
-
13 maja 2025Inkluzywne upamiętnienie Sury Teller w Pawlichach
W czerwcu 2025 roku, w ramach projektu ReActMem, zrealizowaliśmy w Pawlichach (woj. lubelskie) wydarzenie poświęcone pamięci Sury Teller – młodej żydowskiej dziewczyny, urodzonej 13 marca 1923 roku w Starych Królach, zamordowanej w czasie Zagłady. Jej grób, nieoznaczony przez dziesięciolecia, wskazali mieszkańcy wsi, przekazując ustne świadectwa swoich przodków.
Księżpol, Pawlichy
-
7 maja 2025Wystawa „Archiwum Krajobrazu” w Kazerne Dossin
Wystawa „Archiwum Krajobrazu” prezentowana w Kazerne Dossin w Mechelen w Belgii w dniach od 7 maja do 30 czerwca 2025 roku była poświęcona nieupamiętnionym miejscom pochówku ofiar Zagłady na terytorium Polski. Projekt powstał z inicjatywy Fundacji Zapomniane i stanowił efekt współpracy z Polish Institute Brussels, Fundacją Urban Memory, CEJI – A Jewish Contribution to an Inclusive Europe oraz Kazerne Dossin. Projekt był częścią programu polskiej prezydencji w Radzie UE w 2025 r.
Mechelen
-
29 kwietnia 2025Jak mówić o Holokauście w czasach dezinformacji i narastających napięć?
29 kwietnia w Warszawie odbyło się dedykowane szkolenie, w którym wzięło udział 25 edukatorów z całej Polski — reprezentujących miejsca pamięci, szkoły, muzea, instytucje edukacyjne i miasto Kraków. Wydarzenie stworzyło przestrzeń do dzielenia się dobrymi praktykami i refleksji nad tym, jak nauczać o Holokauście z dokładnością, empatią i bez ulegania presji bieżących wydarzeń.
Warszawa, Polska
-
14.06.2024, 19.03.2025Wydarzenia upamiętniające w Taevaskoja i Tallinnie
W ostatnim czasie odbyły się dwa wydarzenia upamiętniające w Estonii, które zgromadziły uczestników z różnych środowisk i krajów, angażując ich w refleksję nad antysemityzmem, pamięcią historyczną oraz ochroną dziedzictwa kulturowego. Wydarzenia te zostały zorganizowane przez Eesti Juudi Kogukond MTÜ, jednego z partnerów projektu ReActMem.
Taevaskoja,Tallinn
-
11 Marca, 2025
Inkluzywne upamiętnienie ofiar Holokaustu w Żelechowie
11 marca 2025 roku w Żelechowie odbyła się uroczystość upamiętniająca ofiary Holokaustu. Zorganizowana wspólnie z Magdaleną Czajką i Fundacją Zapomniane, zgromadziła lokalne władze, edukatorów i mieszkańców na uroczystości upamiętniającej oraz wykładzie Aleksandry Janus na temat ochrony dziedzictwa żydowskiego. Spotkanie zainspirowało dalszą współpracę, w tym plany warsztatów społecznych mających na celu stworzenie nowego pomnika na nieupamiętnionym miejscu pochówku w Żelechowie.
-
27 Luty - 2 Marzec 2025Międzynarodowe seminarium na temat pamięci i aktywizmu na rzecz praw człowieka II
W seminarium wzięli udział badacze z 17 różnych krajów, którzy przedstawili swoje prace empiryczne i odpowiedzieli na zaproszenie do udziału w promowaniu krytycznego dialogu na temat migracji, przemocy granicznej, zmagań społecznych i sprawiedliwości społecznej.
Świnoroje, Polska
-
20–21 lutego, 27 marca 2025 r.Pamięć, upamiętnianie i aktywizm pamięci
W pierwszym kwartale 2025 roku zrealizowaliśmy dwuczęściowy cykl wydarzeń poświęconych aktywizmowi pamięci, który odbył się w Warszawie (20–21 lutego) i Krakowie (27 marca). Oba spotkania skierowane były do różnych grup odbiorców – od naukowców i edukatorów, po artystów i aktywistów – i miały na celu budowanie przestrzeni dialogu na temat pamięci, upamiętnienia i zaangażowania obywatelskiego we współczesnej Europie.
Warszawa, Kraków, Polska
-
January 26, 2025Miejsca pamięci – od murów ELTE do budynku synagogi Rumbach
Z okazji 80. rocznicy Międzynarodowego Dnia Pamięci o Holokauście i wyzwolenia getta w Budapeszcie organizacja Marom zaprasza osoby zainteresowane tematem na trzyczęściową dyskusję i wycieczkę z przewodnikiem. Pierwsza sesja odbędzie się 26 stycznia o 15:30. Program rozpocznie się spacerem z budynku ELTE Astoria do synagogi Rumbach, gdzie uczestnicy obejrzą stałą wystawę obok budynku. Na koniec w sali JDC Mozaik Hub odbędzie się dyskusja poświęcona pomnikom i miejscom Holokaustu utworzonym w ciągu ostatniej dekady. Ponadto zostaną wyświetlone dwie krótkie animacje autorstwa artystki Zsófii Szemző, przedstawiające synagogę Rumbach jako przestrzeń nieobecności.
Budapeszt
-
23-24 Listopada, 2024LabaLive Barcelona
Wydarzenie LABA Live, które odbyło się w dniach 23–24 listopada 2024 r., było zwieńczeniem programu stypendialnego LABA Barcelona, prezentując prace stypendystów inspirowane klasycznymi tekstami żydowskimi na temat „NOCY”. Wydarzenie odbyło się w Casa Adret, jednym z najstarszych budynków mieszkalnych w Barcelonie i centralnym miejscu działań LABA Barcelona, położonym w sercu średniowiecznej dzielnicy żydowskiej.
Barcelona
-
14 listopada 2024Inkluzywne upamiętnienie ofiar Holokaustu w Głodnie
W listopadzie zespół Fundacji Zapomniane wraz z lokalnymi partnerami przeprowadził zielone upamiętnienie grobu i leśnej kryjówki w miejscowości Głodno (gmina Łaziska). Dzięki współpracy z architektką (dla) krajobrazu Natalią Budnik oznaczyliśmy lokalizację ziemianki/pochówku za pomocą roślin tak, aby wpisywało się w lokalny krajobraz. Podczas uroczystości odsłonięcia pomnika/nagrobka wraz ze społecznością lokalną upamiętniliśmy 10 osób narodowości żydowskiej. W uroczystości wzięli udział mieszkańcy, młodzież i nauczyciele z czterech okolicznych szkół, przedstawiciele instytucji, władz lokalnych i regionalnych oraz duchowieństwa rabin, biskup i ksiądz proboszcz Łazisk, przedstawiciele Ochotniczej straży pożarnej.
Łaziska
-
10 oraz 22 październikaJiskry 2024
W tym roku JCC Warsaw skupiło się na zaprezentowaniu dwóch konkretnych nośników pamięci: sztuk wizualnych i architektury. Oba wykłady otworzyły dyskusję na temat różnych typów nośników pamięci i zachęciły publiczność do zadawania pytań i debatowania na tematy takie jak: Kto jest odpowiedzialny za zachowanie dziedzictwa żydowskiego?; Dlaczego jest to ważne?; W jaki sposób powinno się to robić?.
Warszawa
-
9.10.2024Przywracamy pamięć o niej.
W ramach projektu "Przywracamy pamięć o niej", artystka wizualna Anna Schapiro - wspólnie z uczniami i uczennicami szkół powiatu chrzanowskiego - symbolicznie wyznaczyła granice synagogi za pomocą naturalnych, ekologicznych pigmentów ziemnych. Ten partycypacyjny projekt artystyczny miał na celu przywrócenie zbiorowej pamięci o synagodze, podkreślając jej historyczne znaczenie jako centrum żydowskiego życia religijnego i kulturalnego.
Chrzanów
-
19 września 2024Inkluzywne upamiętnienie żydowskiej dziewczyny ofiary Holokaustu w Rajbrocie
W dniu 19 września odbyło się inkluzywne upamiętnienie miejsca śmierci i pochówku żydowskiej dziewczyny w Rajbrocie (powiat bocheński), organizowane przez Fundację Zapomniane. Warsztaty z młodzieżą z lokalnej szkoły podstawowej, które zakończyły się umieszczeniem odnowionej i wspólnie przygotowanej drewnianej macewy w miejscu, w którym spoczywa.
Rajbrot
-
14-15 września 2024, sobota-niedzielaSZUL. Stanisław Wygodzki. Wspomnienie o pisarzu z Będzina
W SZULu odbyło się wyjątkowe wydarzenie poświęcone twórczości Stanisława Wygodzkiego – wybitnego pisarza, poety, autora bajek dla dzieci i tłumacza z Będzina. Fundacja, wspólnie z Izabelą Tumas-Matuszewską, zorganizowała dwudniowe spotkanie przypominające o dorobku artysty, który niegdyś był obecny w szkolnych lekturach, a dziś pozostaje niemal zapomniany. Wygodzki wielokrotnie wracał w swoich tekstach do rodzinnego miasta, które opisywał z czułością, ale i bólem. Jego powojenna twórczość poruszała tematy Zagłady, polityki i osobistego dramatu, pozostawiając głęboki ślad w literaturze polskiej.
Będzin
-
4–6 września 2024Zielone Upamiętnienie Immanuela Löwa
Zielone Upamiętnienie Immanuela Löwa to trzydniowa międzynarodowa konferencja, która odbyła się w Szeged na Węgrzech w dniach od 4 do 6 września 2024 r. Jej głównym celem było zgromadzenie naukowców, badaczy i członków społeczności z całych Węgier i zagranicy, aby zastanowili się nad życiem i spuścizną rabina dr Immanuela Löwa (1854–1944), naczelnego rabina Szegedu, ze szczególnym uwzględnieniem jego pionierskiej pracy w dziedzinie botaniki.
Szeged
-
21.06.2024, 14.09.2024„Jeszcze Polska nie zginęła”
„Jeszcze Polska... (Poland is not Yet Lost)” to interaktywny, satyryczny i futurystyczny spektakl teatralny, który wyobraża sobie świat, w którym państwo Izrael zostało zniszczone, co doprowadziło do powrotu trzech milionów Żydów do Polski. Fabuła eksploruje Polskę rządzoną przez żydowskich przywódców, w tym prezydenta kraju, granego przez Macieja Stuhra (w tej roli sam aktor). Decyzja Stuhra o przejściu na judaizm inspiruje cztery miliony nieżydowskich Polaków do pójścia w jego ślady. W tej alternatywnej rzeczywistości widzowie są zaproszeni do bycia świadkami kluczowego momentu w historii polsko-żydowskiej: referendum, które zadecyduje o utworzeniu nowego państwa żydowskiego w Polsce.
Krakow
-
28-30 majaInauguracja Projektu
Inauguracja projektu odbyła się w maju 2024 r. we Wrocławiu. Kick-off zaplanowano jako wydarzenie 3-dniowe (28-30 maja) z różnorodnym programem, w którym wzięli udział partnerzy projektu z czterech krajów Unii Europejskiej, aby omówić wdrożenie i harmonogram projektu ReActMem, spotkać się z polsko-żydowskimi artystami i wziąć udział w warsztatach razem z nimi, a także aby skorzystać z programu towarzyszącego prezentującego żydowskie dziedzictwo miasta Wrocławia.
Wrocław
-
23 - 26 maja 2024 rokuBadanie nowej dynamiki polityk migracyjnych i przemocy na granicach
Seminarium odbyło się w Świnoroju na Podlasiu, na polsko-białoruskiej granicy. Zgromadziło badaczy z różnych krajów, którzy przedstawili swoje empiryczne prace na temat przemocy granicznej i odpowiedzieli na zaproszenie do wspólnego rozwijania krytycznego dialogu na temat migracji, przemocy granicznej, walk społecznych i sprawiedliwości społecznej. Prelegenci zostali wybrani na podstawie abstraktów przesłanych w odpowiedzi na otwarty nabór rozesłany za pośrednictwem akademickich i aktywistycznych sieci. Oprócz prelegentów i innych aktywnych uczestników seminarium w sesjach i otwarciu wystaw wzięło udział około 25 innych osób (aktywiści i pracownicy humanitarni, lokalni mieszkańcy oraz międzynarodowi studenci Uniwersytetu Warszawskiego, którzy dołączyli do dyskusji).
Świnoroje